Ongewenst gevuld roerblad
Pagina uit het logboek van Uisge Beatha
- 6 min.
- nov 5, 2024
- Onderhoud
- feb 8, 2014
Het bouwen van een nieuw roer voor Uisge Beatha.
Ongewenst gevuld roerblad
Bij het liften van de boot had ik al water uit het roer zien komen. Eenmaal op de winterbestemming enkele gaten in het roer geboord. Als een een soort Manneke Pis stroomde er straaltjes water uit het roerblad. Het maakte eigenlijk niet meer tot welke hoogte van het roer ik gaten boorde, dat er water inzat, dat was wat me zorg baarde omdat het betekende er nog steeds speling tussen roerblad en roerkoning zit.
De mogelijkheden voor reparatie zijn divers en lopen uiteen van leeg laten lopen, drogen en dichten tot nieuw bouwen. Waar ik eigenlijk geen heil in zag, was het openslijpen van het blad en het dan opnieuw afvullen. Dit soort reparaties komen de sterkte niet ten goede. Goede raad is niet ver weg en LdP stelde voor een nieuw roer te bouwen.
Een nieuw roer bouwen, het klinkt eenvoudig en dat is het misschien ook, maar voor mij zijn dat klussen die ik conceptueel wel kan uitvoeren, echter daarmee hangt er geen nieuw roer onder de boot. Dus is op een zonnige zaterdag het oude roer onder de boot gegaan. Had nog wel even een check gedaan of ik een gat in de grond mocht graven, alleen bleek dat niet nodig.
Met een endoscoop kon ik bepalen aan welke kant de vingers van de roerkoning aan het polyester vastzaten. Zo wist ik dat ik de andere zijde er met een gerust hart uit kon slijpen. Een klus die met enig geweld en veel stof gepaard gaat. Eenmaal open was het slecht gevulde en kletsnatte schuim zichtbaar. Opnieuw afvullen en met poyester afwerken kan, maar lost de inwatering niet op.
Hanse als dealer gaf niet thuis toen ik probeerde de roerproblemen bespreekbaar te maken. Natuurlijk vonden ze het heel vervelend en wezen tegelijkertijd de verantwoordelijkheid voor het roer af; ik moest mij wenden tot de bouwer van het roer. Omdat ik wel benieuwd was wat de mogelijkheden en kosten zouden zijn, heb ik de leverancier gemaild. Het antwoord moet nog komen. Jefa Nederland was mijn alternatief, echter toen de offerte binnenkwam was het besluit met LdP snel gemaakt. Vermeldenswaardig, op het MyHanse forum lopen diverse posts over de kwaliteit van het roer, uiteenlopend van water in het roer tot delaminatie. Ook in deze gevallen geeft Hanse niet thuis.
Ik ben me gaan verdiepen in wat er nu nodig is om een roer te maken, je krijgt te maken Naca profielen, koorden, hoeveel ruimte je tussen romp en roer wilt houden, de oppervlakteverdeling voor en achter de roerkoning, kortom er ontstaat een wereld aan vragen waar op een of andere manier een besluit over moet worden genomen. Nu is er op het internet genoeg over het ontwerpen te vinden met dito programma's om de koorden te berekenen, echter dit alles is gebaseerd op een bepaald Naca-profiel, in mijn geval een Naca 0015 (zie ook Wiki Naca profiel). In de onzekerheid over het maken van een nieuw roer houd ik me vast aan een theoretisch kader. Daar tegenover staat LdP die de nuchtere vraag stelt "hoe mijn huidige roer beviel?". Op zich prima, het trilt bij het motoren iets meer dan wenselijk, maar verder stuurt de boot erg makkelijk. "Goed, dan houden we hetzelfde profiel aan", was zijn reactie. De ruimte tussen de bovenkant van het roer en de romp verkleinen we om minder werveling boven het roer te krijgen. De andere aanpassing is een iets meer taps toelopende achterzijde. De roerkoning verdween richting een loods op een van de Zweeuwse eilanden om daar te beginnen met het ontwerpen van het nieuwe roer. Het profiel was overgenomen vlak voor het afslijpen van de resterende stukken.
Op de roerkoning zitten de nodige corrosieputjes. Navraag bij Jefa leerde dat het niet te erg was om drastischer maatregelen te nemen anders dan de putjes afvulllen met epoxy zodat er weer een glad geheel zou ontstaan. Een klus die ik een paar jaar geleden ook heb gedaan. Voor het tegengaan van de inwatering wordt de roerkoning omwikkeld vulcaniserend tape, vanaf 10cm aan de binnenzijde tot vlak onder het roerlager dat in de boot zit. Bijkomend voordeel is dat de antifouling geen directe invloed meer heeft op de roerkoning.
Voor de afdichting van de open ruimte van de hennegatskoker is een rubber manchet bedacht. Door de jaren heen is deze uitgedroogd en ingescheurd. Weinig waterdicht dus. Niet dat er water langs is binnengekomen, maar de gedachte daaraan vind ik geen fijne. Nu zijn deze manchetten te koop, maar van 3mm neopreen is er ook een te maken. De naad aan elkaar gelijmd en genaaid en het geheel zit weer als gegoten.
De vorm van het roer wordt overgebracht op de middelste plaat watervast verlijmd multiplex. De vingers, assen die haaks op de roerkoning staan, worden uit de plaat gezaagd en dan komt de kritische klus om die plaat in exact dezelfde lijn te krijgen als helmstok. De vingers worden eerst met epoxy op de middelste plaat vastgezet en daarna worden ze ingesloten door aan beide zijden weer een multiplex plaat te lijmen. Tijd om aan boord te passen.
Het roer weegt, gevoelsmatig, nu al meer dan het oorspronkelijke roer, maar met een domme kracht is het op zijn plaats te krijgen. Bij eerste meting is het een paar centimeter te hoog. Dit was gepland, om het zo precies pas te zagen. Zo blij dat het niet sneeuwt of steenkoud is. Na een paar keer meten zit het roer helemaal op zijn plaats. Nu al vind ik het bijzonder te zien wat LdP heeft gemaakt. Over gouden handen gesproken...
Na deze passing gaat het roer weer richting loods om daar nog enkele lagen hout te krijgen. Hierna begint het schaven en schuren om de juiste vorm aan te brengen. De koorden zijn over gezet op mallen wat het meten vergemakkelijkt. Voor het fijne schuurwerk wordt een rij gemaakt met daarop schuurpapier gelijmd, hiermee is het makkelijker om gelijkmatig te schuren.
Tegen de tijd dat de vorm in het hout is gebracht gaat alles ingepakt worden met epoxymatten waardoor er een stijf geheel ontstaat dat ook tegen een stootje kan. Om de matten zonder luchtbellen op het hout te krijgen is het mogelijk om het roer in een vacuümzak te doen en dan met een stofzuiger alle lucht eruit te halen waardoor de epoxymatten strak op het hout komen te zitten. Het gekozen alternatief, uitrollen, vraagt iets meer geduld en voldoet uitstekend. Het lastige stuk om die matten over de voor- en achterkant strak te krijgen wordt heel creatief opgelost.
De creatieve oplossing zit 'm daarin dat eerst de mat nat wordt aangebracht op het roer en daarna gaan er plastic lappen overheen waar loodblokken aan zijn gehangen. Hiermee ontstaat er een nauw sluitend geheel zodanig dat de epoxymatten strak op het roer liggen. Op deze manier worden beide zijden gedaan tot het geheel bekleed is klaar is voor de volgende schuurbeurt. ook hier komt de rij weer van pas.
En dan krijg ik ineens een foto gemaild van een roer dat in de poxy staat en of we een pasafspraak kunnen maken. Nu klaar is het roer maar met moeite door me te tillen, mede ook door een hardnekkige tenniselleboog. Gaten in de grond waren gelukkig niet nodig omdat de boot hoog op de "bok" staat. Hoewel eerder gemeten vind ik ook nu weer spannend, vooral omdat nu alles ook op zijn plaats moet komen en passend moet zijn. En passen doet het, wat een handen en inzicht heeft die man toch!
Meer foto's zijn te bekijken in het fotoalbum.
Roerreparatie
31 foto's gerelateerd aan het album Roerreparatie
You're most welcome to leave a message.
Vorig albumGerelateerde artikelen
Blauwe romp schilderen
Het schuren van de romp van Uisge Beatha is achter de rug en kan worden begonnen aan het......
Lees verderBlauwe romp schuren
De gelcoat van de romp is zodanig verkrijt dat herstel van de blauwe kleur alleen nog door......
Lees verderDeel deze pagina
Logboek Categorieën
- General 69
- Te water lating 6
- Motor 33
- Zeilen 168
- Binnenboord 27
- Logboek 345
- Onderhoud 92
- Statistiek 9
- Tochten 260
- Hardlopen 21
Reacties