Eerste winterstalling

Eerste winterstalling

Vrijdag 3 november was het zover: het winterklaar maken kon beginnen. Wel een raar idee, zo ben ik bezig de boot te water te krijgen en nu alweer winterklaar maken. Time flies when you're having fun...

Gedane klussen:

• Olie verversen
• Impeller vervangen
• Aftuigen
• Boiler installeren
• Roer van epoxy voorzien
• Rubberrand kitten
• Elektra aangepast

Olie verversen

In de aanloop naar dit weekend, de Handleiding Volvo Penta voor uit en in het water van de motor bestudeerd en verschillende sites gelezen over het winterklaar maken van de motor. Op zich geen spannende gebeurtenis en eens moet de eerste keer zijn, toch?! Het begon vrijdagavond met het vervangen van de olie. Het laten leeglopen door de aftapplug onder de motor vandaan te draaien. Klinkt als de meest logische, echter de ruimte eronder is een paar centimeter. De handmatige oliepomp bood uitkomst. Nu is het pompen iets waar je handigheid in moet krijgen en een handje extra zeker helpt. Bijv. om de slang vast te houden zodat de olie niet door de boot spuit. Gelukkig kwam Arjen net binnenlopen, in zijn goeie goed. Het duurde dan ook niet lang voor dat er een vlek op zijn trui kwam. Nadat het slangetje in de jerrycan was gevallen, we allebei zwarte handen hadden, lukte het om het motorblok leeg te pompen. Oveigens doe je dit niet via de peilstok, zoals ik dacht, maar via een apart daarvoor gemaakte opening, zoals Arjen ontdekte.

Na het vervangen van het oliefilters kon de nieuwe olie (15W40) erin. Natuurlijk geen trechter met slang bij de hand. Dit helpt; je komt er namelijk net niet bij om het olieblik boven de motor te houden. Via een zelf gemaakte trechter de motor gevuld met olie en 325 ml Wynn's Diesel Plus olie. Deze laatste om de smering te verbeteren. Dit legt namelijk een dunne film olie in de cylinder waardoor een koude start minder slijtage oplevert. Tot slot het het dieselfilter vervangen.

Impeller vervangen

Dat het controleren van de impeller geen overbodige luxe is, blijkt wel uit deze foto. Lastig te bepalen of de boot een winterbeurt van/door de vorige eigenaar heeft gehad. De vraag is, waar is het andere stuk gebleven. Als ik kijk naar de diameter van de slangen, dan denk ik dat hij via de uitlaat het ruime sop heeft gezocht. Navraag bij VP heeft geleerd, dat er nog nog een filter zit tussen de bovenkant van de waterpomp en daar waar de koelvloeistof in wordt gegoten. De dikke slang losgehaald en daar kwam het ontbrekende deel te voorschijn. Wel zo geruststellend. Overigens kijkend naar hoe probleemloos de motor het afgelopen seizoen heeft gedraaid, lijkt het ontbreken van de vin geen probleem te zijn geweest.

Toen deze klus was geklaard, werd het tijd voor een biertje en een hapje. Morgen weer een dag.

Aftuigen

Zaterdagochtend, redelijk geslapen en buiten is het een prachtige herfstochtend. Eigenlijk helemaal geen weer om een boot af te tuigen, maar veel meer om lekker te gaan varen.

In een redelijk rap tempo werd de boot ondaan van buiskap, schoten, vallen en zeilen. Wat je dan overhoudt ziet er wel erg kaal uit. Handig om alle schoten en vallen te voorzien van een markering waar ze vandaan komen.

Nu de zeilen eraf zijn, ligt er nog wel een uitdaging om deze te wassen. In verschillende artikelen wordt geschreven dat je dat in het bad moet doen. Ik weet niet wat voor een badkuip de schrijvers van die artikelen hebben, maar ik zie mezelf geen 29m2 in mijn bad krijgen. Nog iets om over na te denken.

Toen dit alles was gedaan, koffie gezet en de motor gestart voor de laatste tocht van dit seizoen, nl. naar de hijskraan. Ik ben vooral heel nieuwsgierig hoe de onderkant zich heeft gehouden, hoeveel aangroei eraan zit.

De hijssteiger was bij aankomst nog leeg. Het was ook nog vroeg. Als start eerst maar eens alle spanners losgemaakt, wel zodanig dat de mast nog voldoende druk op de boot had. Nadat de inmiddels aangekomen boot uit het water was getakeld, konden wij doorschuiven om de windmeter los te maken en de mast in strop te hangen. De hijsmachinist was iets te enthousiast met tillen waardoor hij probeerde aan de mast de boot eruit te tillen. Nadat alle stagen los zijn, kan de boot het water uit. De eerste reactie op het zien van de onderkant is opluchting; het ziet er schoon uit. Op sommige plaatsen lichte aangroei. Dit is dan ook waar ik geen anti fouling heb kunnen smeren.

Boiler installeren

Een van de wensen is om naast het al koude stromende water, ook warm stromend water aan boord te hebben. Allereerst is gezocht naar een boiler van enige inhoud die zowel op 220v als door het koelsysteem van de motor wordt verwarmd. Na enig zoeken vond ik de boiler van Allpa. Dit is een 800watt boiler met 22l inhoud. De Volvo Penta MD-2020 is voorbereid voor het aansluiten van een boiler. Hiertoe moet er een set worden gekocht met nippels. Deze set is motortype afhankelijk, dus het maakt uit of je A, B, C of D-motor hebt. In Uisge Beatha zit een 2020D. Een setje, zal niet verbazen, is behoorlijk aan de prijs, zeker als je bedenkt dat het twee 3/8 nippels en een knie van 45 graden bevat. Enig zoeken op de motor leerde dat het knietje al was gemonteerd en dat alleen er nog nippels op moesten. Deze zijn ook bij de plaatselijke loodgieter te krijgen, en een stuk goedkoper. Weer een besparing gerealiseerd...

Via het Hanse-forum getipt om de boiler onder de gasbun te plaatsen. Een mooie plaats waar hij verder niet in de weg zou zitten. Bij het monteren bleken alle slangen ook al op zijn plaats te liggen. Geen idee of de vorige eigenaar dit heeft laten doen of da thet standaard af fabriek is. Dit laatste denk ik overigens van niet.

De eerste gaten geboord (wat wel een raar idee blijft om gaten in de boot te boren) en de boiler in de meegeleverde beugels gehangen. Toen alles gemonteerd was, kwam de aansluiting op de motor. Hier bleek dat de Wet van de Communicerende vaten ook voor vloeistof gekoelde boilers geldt, nl. dat de boiler lager moet zitten dan de warmtewisselaar op de motor.

Alles kon weer los en op nu op zoek naar een lager gelegen plaats. De enige reële mogelijkheid was net na de ingang van de bakkist en dan half onder de vlonder. Op zich een mooie plaats, daar je weinig de bakkist inloopt. Wel belangrijk dat de mantel niet te warm wordt omdat er toch zeilen en andere spullen in de kist liggen. Dit kan ik controleren als de boot weer in het water ligt.

Om de boiler op het koelsysteem aan te sluiten, moet de koelvloeistof eruit. Als ik de stoppen losdraai waar straks de slangen van de boiler aan komen, dan loopt geheel volgens verwachting de koelvloeistof er al uit. Omdat het waarschijnlijk al langer dan 2 jaar geleden is dat de koelvloeistof is vervangen, besluit ik ook deze te vervangen (opgave Volvo Penta). Nu zit de aftapplug aan de SB-zijde van de motor, en die zit muurvast! Gelukkig een stukje speciaal gereedschap kunnen lenen om deze los te draaien. Het aftappen is dan een kwestie van de bilge leegmaken. Niet helemaal gewenst, maar gelukkig past ook hier een 3/8-kraantje op waarmee het hopelijk over een paar jaar eenvoudiger is het koelsysteem af te tappen. Slangen aangesloten, het systeem gevuld met Volvo Penta Coolant (voorgemende koelvloeistof) en de motorruimte schoongemaakt. Als laatste de kranen vervangen voor twee-knopskranen.

 Meer foto's in het album

Roer van epoxy voorzien

Bij de keuring van de boot kreeg ik het advies om de voorzijde en onderzijde van het roer in de epoxy te zetten om zo eventuele beschadigingen tegen te gaan als er (onder water) iets tegen het roer aankomt. Op zich geen ingewikkelde klus, maar wel een vies en kleverig klusje. Nadat ik het roer had opgeschuurd, de matjes op maat geknipt en de epoxy in juiste verhouding had gemengd, het roer ingesmeerd. Dit even laten drogen en vervolgens de matjes er tegenaan gedrukt. Probeer iets met rondingen naar twee kanten er eens netjes omheen te krijgen... ik bleef het aandrukken. Uiteindelijk alle matjes met epoxy getamponeerd en het nog een paar keer nagelopen en aangedrukt. Een haai zal het niet tegenhouden, maar het geeft wel meer stevigheid. Nu alleen nog glad schuren, nog een keer plamuren, weer schuren, expoylaag aanbrengen ter afsluiting van het plamuur, schuren met azijn, primocon er overheen en dan kan eindelijk de anti fouling er overheen.

Rubberrand kitten

De rubberrand boven de stootrand en onder de railing, daar zaten droogtescheuren (of krimpscheuren?) in. Dit probleem lijkt bij meer Hanse boten voor te komen. Op zichniet onoverkomenlijk, maar kitten netjes afwerken is een vak apart. Na de rand met acceton te hebben schoon gemaakt en de kit een poosje in warm water te hebben laten staan, de bestaande rand van een nieuw laagje uv-bestendige kit voorzien. De grove afwerking gedaan nadat de een paar uurtjes had kunnen harden. Het laatste schoonmaken kan zodra de kit is uitgehard.

Elektra aangepast

Het hart van de navigatie is de Simrad IS15, met daar op aangesloten een IS15 Multi en een windmeter. De aanwezige Furuno GP31 heeft een extern display: Clipper gps repeater. Voor het hands free sturen is er een Simrad TP20 stuurautomaat. Al deze componenten zijn niet me elkaar verbonden. Alles is NMEA gebaseerd. Na overleg met Simrad, tegenwoordig Navico, hebben we samen een gemaakt dat deze apparaten met elkaar verbindt, waardoor het mogelijk wordt de TP20 een koers of naar een waypoint, te laten sturen. Bovendien kan deze nu ook een windkoers aanhouden. Met deze laatste optie ligt de boot rustiger dan het "strak" op een waypoint sturen. Deze aangepaste bedrading maakt het ook mogelijk de laptop of de Geonav 4C als navigatie-instrument te gebruiken. Hiermee is het makkelijker waypoints invoeren en allerlei (NMEA-) informatie van de andere gevers te bekijken en in te stellen.

 Meer foto's in het album